Gezi ve seyahatlerinizde en çok ne yapmayı seversiniz? Yemek yemek, alışveriş yapmak, müze gezmek...
Ben en çok insan incelemeyi seviyorum. İnsanlar ve onların postürleri fizyolojileri ile ilgili ve hatta toplumsal sağlıkları ile ilgili çok temel bilgiler verir.
Roma'da harika yerler gezdik, çok görkemli yapılar gördüm hayran kaldım ve gerçekten kalorisine değecek pizza ve makarna yedim ancak bunlardan daha fazla dikkatimi çeken bir şey daha oldu; toplumdaki ileri yaş bireyleri!
İleri yaşlı kadın ve erkekler oldukça dinamik, enerjik ve sosyaller. Tahminen 70-80 yaş ve üzeri bireyler yüksek yaşam enerjisi ile şık ve özenli giyiniyor, dans ediyor, bisiklet, motosiklet ve araba kullanıyor, iyi yemekten keyif alıyor, geziyor, uzunca yürüyüşler yapıyor ve eğleniyorlar.
Kendi toplumumuzda aynı yaş grubuna kıyasla çok sağlıklılar.
Peki ama bu fark nasıl bu kadar açık olabiliyor?
Malumunuz İtalya bir Kuzeybatı Akdeniz ülkesi ve adından sıklıkla söz ettiğimiz, başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde, yaşlılıkta sağlığın korunması ve uzun yaşam ile ilişkilendirilen literatürde üzerine pek çok çalışma yapılan beslenme modeli ile yani Akdeniz tipi beslenme yöntemi ile besleniyorlar.
İtalyan mutfağı denince akla ilk Pizza ve makarna gelse de Akdeniz beslenmesi zeytinyağı gibi doymamış yağların, balık gibi Omega, EPA ve DHA kaynaklarının, bol lifli sebzelerin hâkim olduğu, hayvansal gıdaların ölçülü şekilde sınırlandırıldığı, sebze ve meyvenin yer aldığı sağlıklı bir beslenme modelidir.
Çalışmalar Akdeniz diyetinin bazı hastalıkları önleyerek ve yaşlanma sürecini iyileştirerek sağlıklı yaşlanmada önemli rol oynayabileceğini ifade etmektedir.
Gözlemlediğim kadarıyla çalışmalar doğru söylüyor ... :)
Seyahatim sırasında inanın hiç obez bir İtalyan'a denk gelmedim. Elbette birkaç günde tek bir şehirde yapılan gözlem ile genelleme yapmak doğru olmaz ama aynı seyahati İstanbul’da yaparsak kaç obez insan göreceğimi de bir yandan değerlendirmiyor değilim.
2024 bilgilerinde Türkiye obezitede, 200 Ülke arasında; kadınlarda 42, erkekler 60. sırada yer alan, obezite pandemisi ile yakinen uğraşan bir ülke.
Bu kadar köklü ve sağlıklı mutfağı olan bir ülkede obezitenin böylesi görülmesi dejenere olmuş beslenme ve gastronomi kültürü ile ilişkili maalesef.
Öz beslenmemize ve hasadımıza yeniden ulaşabilmek dileğiyle.
Arrivederci :)
Uzman Diyetisyen Nilşah Karakurt
Kaynaklar:
Fekete M, Szarvas Z, Fazekas-Pongor V, Feher A, Csipo T, Forrai J, Dosa N, Peterfi A, Lehoczki A, Tarantini S, Varga JT. Nutrition Strategies Promoting Healthy Aging: From Improvement of Cardiovascular and Brain Health to Prevention of Age-Associated Diseases. Nutrients. 2022 Dec 22;15(1):47. doi: 10.3390/nu15010047. PMID: 36615705; PMCID: PMC9824801.
https://www.bbc.com/turkce/articles/cyrz65488jmo.amp Mart 2024